1899 : la question romana, lo risorgimento italian vielh de sonque trenta ans, lo papa qui's considèra presonèr a la ciutat deu vatican despuish 1870, los republicans au poder en frança, l'ahar dreyfus, lo nacionalisme exacerbat, la desseparacion de la glèisa e de l'estat qui comença de puntejar.
en aqueth contèxte, un curat de campanha que hè lo viatge de la soa vita : que'n va per l'italia en cèrcas de las arradics de la soa fe e que'ns balha las soas impressions.
a saber se'n ditz mei sus çò que ved o sus eth medish...